ABD’de 1 Ekim’de başlayan federal hükümetin kapanması, 25. gününe girerken ülke ekonomisine ilişkin temel göstergelerin yayımlanmasını sekteye uğrattı. Kongre’deki bütçe anlaşmazlığı nedeniyle birçok kurum faaliyetlerini durdurdu. Bu durum, ABD Merkez Bankası (Fed) için de kritik öneme sahip ekonomik verilerin eksik kalmasına yol açtı.
Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), normalde ekim başında açıklanması planlanan tarım dışı istihdam raporunu yayımlayamadı. Ayrıca, haftalık işsizlik maaşı başvurularına ilişkin veriler de gecikti. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verileri tamamen yayımlanmazken, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verileri gecikmeli olarak açıklandı.
Enflasyon Beklentilerin Altında Kaldı
BLS’nin dün paylaştığı verilere göre, ABD’de tüketici fiyat endeksi (TÜFE) eylülde aylık yüzde 0,3, yıllık ise yüzde 3 arttı. Gıda ve enerji fiyatlarının hariç tutulduğu çekirdek enflasyon da aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 3 seviyesinde gerçekleşerek beklentilerin altında kaldı.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, verileri değerlendirirken, enflasyondaki düşüşü Başkan Donald Trump’ın ekonomi politikalarına bağladı. Leavitt, Demokratların bütçe konusundaki tutumunun, ekim ayı verilerinin yayımlanmasını engelleyebileceğini ve bunun hem piyasalar hem de Fed için ciddi bir belirsizlik yaratacağını söyledi.
Alternatif Göstergeler Yön Arayışında
Resmi verilerin eksikliğinde piyasa aktörleri özel sektör raporlarına yöneldi. ADP Araştırma Enstitüsü’nün eylül ayına ilişkin raporu, özel sektör istihdamının 32 bin kişi azaldığını ortaya koydu. Öte yandan Challenger, Gray & Christmas verileri, yılın ilk dokuz ayında 946 bin işten çıkarma gerçekleştiğini ve bunun 2020’den bu yana en yüksek seviye olduğunu gösterdi.
Fed’in bölgesel ekonomik gelişmeleri değerlendirdiği “Bej Kitap” raporunda ise, son haftalarda tüketici harcamalarında hafif bir azalma tespit edildi. BLS’nin en son yayımladığı ağustos verileri, tarım dışı istihdamın sadece 22 bin kişi arttığını ve işsizlik oranının yüzde 4,3’e yükseldiğini göstermişti.
Fed, Veri Eksikliğinde Karar Vermeye Çalışıyor
Fed Başkanı Jerome Powell, geçen hafta yaptığı konuşmada, hükümetin kapanması nedeniyle birçok göstergenin geciktiğini ancak eyalet bazlı işsizlik verileri ve ADP raporları gibi alternatif kaynakları takip ettiklerini belirtti. Powell, istihdam piyasasında aşağı yönlü risklerin arttığını ve bunun para politikası kararlarında etkili olacağını söyledi.
Fed üyeleri arasında ise faiz indirimi konusunda görüş ayrılıkları sürüyor. Bazı yetkililer, yüksek enflasyonun sürmesi nedeniyle faiz indiriminin erken olduğunu savunurken, diğerleri işgücü piyasasındaki yavaşlamaya dikkat çekerek “temkinli faiz indirimi” çağrısında bulunuyor.
Piyasalar Faiz İndirimi Bekliyor
Uzmanlar, veri akışındaki aksaklıkların Fed’in 28-29 Ekim tarihlerinde yapacağı toplantıda belirsizliği artırdığını ifade ediyor. Analistlerin çoğu, Fed’in faiz oranını 25 baz puan indirerek yüzde 3,75-4,00 aralığına çekmesini bekliyor. Ancak hükümetin kapanmasının devam etmesi durumunda, aralık toplantısı öncesinde veri eksikliğinin daha da kritik hale geleceği belirtiliyor.
Enflasyondaki Yavaşlama Fed’e Alan Açıyor
Oxford Economics Başekonomist Yardımcısı Michael Pearce, eylülde tüketici fiyatlarındaki sınırlı artışın Fed’in faiz indirimi planlarını desteklediğini söyledi. Pearce, enflasyonun 2025 boyunca yüzde 3 civarında seyretmesini, dolayısıyla 2026 için agresif faiz indirimi beklentilerinin iyimser olduğunu dile getirdi.
Pearce’a göre Fed, önümüzdeki yıl üç kez faiz indirimi yaparak daha temkinli bir gevşeme sürecine girebilir. Ancak ekonomide aşağı yönlü risklerin azalmasıyla birlikte enflasyon baskılarının 2026’da belirleyici hale geleceği ve faiz indirim hızının yavaşlayacağı öngörülüyor.
