Türkiye’de milyonlarca çalışan, uzun yıllardır hayalini kurduğu erken emeklilik fırsatının detaylarını merakla bekliyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanamayan ve özellikle 46 ile 50 yaş aralığında bulunan vatandaşlar için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile SGK’dan gelen son açıklamalar, yeni bir umudun kapısını araladı.
Devlet, ağır iş kollarında çalışanların yaşadığı sağlık ve sosyal zorlukları dikkate alarak, bu kişilere özel erken emeklilik modelleri üzerinde çalışıyor. Yeni düzenleme, hem çalışma hayatında yıpranmayı azaltmayı hem de uzun prim ödemeleri nedeniyle emekliliği geciken vatandaşlara yeni bir fırsat sunmayı hedefliyor.
Şartlar Netleşiyor, Yaş Sınırı Aşağı Çekiliyor
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), yaptığı son açıklamalarda erken emeklilik için aranan kriterleri netleştirdi. Buna göre, sigortalılık süresini tamamlayan ve gerekli prim günü sayısını dolduran çalışanlar, düzenlemeden yararlanabilecek.
Özellikle 46 yaşında emekli olabilmek için sigorta girişinin erken yapılmış olması, primlerin eksiksiz yatırılması ve toplam sigortalılık süresinin uygun olması gerekiyor.50 yaş grubu içinse daha esnek koşullar gündemde. SGK, ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlara yönelik esneklik tanıyarak, bu gruptaki kişilerin daha kısa sürede emekli olabilmesini sağlayacak.
Yıpranma Payı ve Meslek Gruplarına Özel Haklar
Yeni düzenleme, özellikle maden işçileri, ağır sanayi çalışanları ve tehlikeli meslek grupları için avantajlı şartlar getiriyor. Bu alanlarda görev yapan vatandaşlar, fiilî hizmet süresi zammı (yıpranma payı) sayesinde prim günü şartını daha erken doldurabilecek.
Bu sistem, çalışanların maruz kaldığı fiziksel ve psikolojik zorlukları dikkate alarak, her yıl için fazladan sigorta günü kazandırıyor. Böylece, örneğin 25 yıl yerine 22 yıl çalışan bir maden işçisi de erken emeklilik hakkına sahip olabiliyor.
Prim Gün Sayısı
Erken emekliliğin en kritik aşaması, prim günü sayısının tamamlanması. SGK, emekli olabilmek için minimum prim günlerini açıkça belirliyor ve bu sınırı doldurmayan vatandaşların çeşitli borçlanma yöntemleriyle eksik günlerini tamamlayabileceğini hatırlatıyor.
Kadın çalışanlar için doğum borçlanması, erkekler için askerlik borçlanması, yurtdışında çalışanlar için ise yurt dışı borçlanması imkânı sağlanıyor. Bu sayede eksik prim günleri tamamlanarak emeklilik süreci hızlanıyor.
Örneğin, iki çocuk sahibi bir kadın çalışan doğum borçlanmasıyla yaklaşık 1440 güne kadar prim kazanabiliyor. Benzer şekilde, 18 ay askerlik yapan bir erkek çalışan da primine 540 gün ekleyebiliyor.
Erken emeklilik fırsatından yararlanmak isteyen vatandaşların, öncelikle sigorta başlangıç tarihlerini ve bugüne kadar yatırdıkları prim miktarlarını kontrol etmeleri gerekiyor. SGK’nın e-Devlet üzerinden sunduğu hizmetler aracılığıyla bu bilgilere kolayca ulaşmak mümkün.