Dünya Hava Kalitesi Endeksi projesinin paylaştığı güncel verilere göre Iğdır, 1 Aralık itibarıyla Türkiye’nin en kirli havasına sahip ili olarak yeniden kayıtlara geçti. Kent, özellikle 26 Kasım’da ulaştığı 443 AQI (Hava Kalitesi İndeksi) seviyesiyle ülke genelinde tehlikeli kirlilik kategorisinin en üst sıralarında yer aldı. Bu denli yüksek değerlere kısa aralıklarla tekrar ulaşılması, bölgede yaşayan vatandaşların kaygısını artırmış durumda.
Uzmanlardan Uyarılar
Uzmanlar, Iğdır’daki kirlilik düzeyinin yalnızca çevresel değil, aynı zamanda ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğunu vurguluyor. Hava kirliliğine uzun süre maruz kalmanın astım, KOAH, kanser ve felç gibi ağır sağlık sorunlarına yol açabileceği belirtiliyor. Özellikle çocuklar için risk daha da büyük; kirli hava, gelişim geriliğine neden olabiliyor ve ruh sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. Mevcut hastalıkları bulunan bireylerde ise diyabet gibi kronik rahatsızlıkların seyrini ağırlaştırdığı ifade ediliyor.
Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) raporları da bu durumu destekler nitelikte. Verilere göre Iğdır’da son yıllarda meydana gelen her üç ölümden birinin hava kirliliğiyle bağlantılı olduğu tahmin ediliyor. Bu oran, sorunun bölgedeki boyutunu açıkça ortaya koyuyor.
Sorunu Derinleştiren Faktörler
Iğdır’daki hava kirliliğinin temel nedenleri arasında coğrafi yapının önemli bir payı bulunuyor. Kenti çevreleyen dağlar, hava sirkülasyonunu doğal olarak azaltıyor ve kirli havanın şehir üzerinde birikmesine yol açıyor. Bu durum, özellikle soğuk ve rüzgârsız dönemlerde kirliliğin hızla artmasına sebep oluyor.
Bunun yanı sıra, düşük kaliteli kömür kullanımının yaygınlığı, kentin hızlı ve plansız betonlaşması, doğal gaz kullanımının sınırlı olması ve şehir merkezinde hâlâ devam eden hayvancılık faaliyetleri kirliliği artıran diğer unsurlar arasında yer alıyor. Yıllardır tamamlanamayan altyapı çalışmaları ve çevre yönetimindeki eksiklikler de sorunların büyümesine katkı sağlıyor.
Metsamor Nükleer Santralı
Iğdır’ın karşı karşıya olduğu tek çevresel tehdit hava kirliliği değil. Ermenistan sınırında yer alan ve güvenlik tartışmalarıyla gündeme gelen Metsamor Nükleer Santralı, bölgede radyasyon riski oluşturuyor. Uzmanlara göre bu durum, kanser vakalarının ve solunum yolu hastalıklarının Iğdır’da ülke ortalamasına kıyasla daha sık görülmesinde etkili olabilecek bir unsur.
