Günde en az iki kere mutfakta tencere ve tavalarla haşir neşir olan bir kadınsanız, yemeğinize sızan kimyasallardan endişe ediyor olabilirsiniz. Endişelerinizde haklısınız çünkü, bazı kaplar biz farkında olmasak bile pişirme esnasında zehir saçabiliyor, bazıları ise sağlıklı yemek pişirmek için uygun.
BU HABERLER İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Hangi tava tencerenin daha sağlıklı olduğu konusunu merak ediyorsanız size bir iyi bir de kötü haberim var. Kötü haber; % 100 güvenirliği kanıtlanmış mükemmel tava ve tencereler henüz yeryüzünde mevcut değil. İyi habere gelince; sağlıksız olanları biliyoruz ve bunlardan daha güvenli olan birkaç seçeneğimiz var.
Öncelikle mutfağımıza sokmamamız gereken zararlı kap kacaklardan başlayalım ve ardından en sağlıklı tencere ve tava hangisi? Sorusuna cevap arayalım…
Anneannenizden Kalan Bakır Kaplara Elveda Deyin
Anneannenizin çeyizinden size hatıra kalan tencere ve tavaları halen saklıyor ve bazen yemek pişirmek için kullanıyor olabilirsiniz. Bu eşyaları saklamanızda sakınca yok ancak gıdalarla temas ettirmemeniz gerektiğini önemle vurgulamak istiyorum. Bakır iyi bir iletken maddedir. Bununla birlikte, pişirdiğiniz gıdalara kolaylıkla içeriğini geçirebilir.
Yetişkin bir insan günde 900 mcg (mikrogram) bakıra ihtiyaç duyar. Bakır tencere ve tavaların kullanılmasıyla birlikte bu günlük dozun aşılması işten bile değildir. Özellikle dokularda bakır birikimine yol açan Wilson hastalığından muzdaripseniz veya aile geçmişinizde bu hastalığı geçiren biri varsa bakır kapların yanından bile geçmeyin derim.
Alüminyum Tencere ve Tavalarla Vedalaşma Zamanı Çoktan Geldi
Büyükannelerimizden gelen mutfak araç gereçlerinden bir diğeri de alüminyum tava ve tencereler. Hafiftir, kullanımı rahattır ve nispeten daha kolay temizlenir. Geleneksellikten vazgeçmeyip bu ürünleri halen mutfağınızda kullanıyorsanız en kısa zamanda bu alışkanlığınızdan vazgeçmenizi tavsiye ederim. Çünkü alüminyum folyolar ve kap kacaklar da bakır gibi içeriğini besinlere kolaylıkla aktarır. Üzerine kaplama yapılmış olsa bile asla güvenli değildir. Vücuda bu maddenin alınması, sağlığımız için gerekli olan vücuttaki minerallerin işlevini azaltır ve başta nörolojik hastalıklar olmak üzere birçok ciddi sağlık sorununa neden olur.
Teflon Tavaları Yeniden Değerlendirmenizde Fayda Var
Teflon ürünlerin mutfaklardaki en güvenli malzemeler olduğunun iddia edildiği ve en sağlıklı seçenek olarak pazarlanıp popülaritesinin arttığı dönemleri hatırlıyor musunuz? Kim bilir, belki de o dönem için en güvenlisi teflondu ancak günümüzde bu durum biraz değişti diyebiliriz.
Yanmaz yapışmaz olarak adlandırılan teflon tavalar, perflorooktanoik asit (PFOA) veya politetrafloroetilen (PTFE) gibi polimerler ile kaplandı ve ilk olarak 1938 yılında piyasaya sürüldü. Patenti alınarak ticari bir marka haline getirildi : ”teflon”
Teflon, yıllar içinde mükemmel reklam ve pazarlama stratejileriyle insanlara pazarlandı. Müşteriye ”kanserojen karşıtı tek ürün” olarak lanse edildi. Ancak, aradan geçen uzun yıllar içinde aslında teflonun da iddia edildiği kadar masum olmadığı ortaya çıktı. Nitekim, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde PFOA‘ya maruz kalınmasıyla birlikte karaciğer, testis, meme, böbrek ve pankreas kanserleri riskini önemli ölçüde artırdığı tespit edildi.
Sonuç olarak, her teflon tavadan yemek yiyen kişi kanser hastası olacak diye bir şey yok ancak yinede temkinli olmakta fayda var. Özellikle çizilmiş ve aşınmış teflon tava tencereniz varsa bunları kullanırken bir kez daha düşünün derim.
Paslanmaz Çelik Tencere Vazgeçilmezler Arasında
Çelik tencereler, uzunca süredir popüler olan ve mutfaklarımızda en sık kullandığımız ürünlerden biri. Çelik tencereler toksik değildir ve bu sebeple en güvenli pişirme araçlarından biri olarak kabul edilir. %100 güvenlidir diyemeyiz ancak yukarıda saydıklarımıza nazaran kullanılması çok çok daha akıllıcadır diyebiliriz. Bu sebeple, gönül rahatlığıyla yemeğinizi çelik tencerede pişirebilirsiniz.
Cam Kaplar Pişirme ve Saklama İçin Mükemmeldir
Geçtiğimiz yıllarda cam yüksek ısıya dayanıklı olmadığı için pişirme işinde fazlaca kullanılamıyordu. Ancak teknoloji ilerledi, cam evrim geçirdi! Fırınlarımızın en yakın arkadaşı borcamlar mutfağımızın kalıcı misafirleri haline geldi. Sağlık açısından en güvenli sınıfta inceleyebileceğimiz cam ürünler, hem iyi birer pişirme aracıdır hem de besinler için mükemmel bir sağlıklı saklama imkanı sunar. Kırılma riskini görmezden gelirseniz sağlık açısından en güvenli seçeneklerden biridir.
Tava ve Tencerelerin Zaman İçindeki Evriminde Geldiği Son Nokta ”Granit”
Cam ve çelikten sonra güvenle kullanabileceğiniz bir diğer tava, tencere ise granit olanlar. Granitler son yıllarda popülaritesi hızla artan ve artık hemen her evin mutfağında yerini alan ürünler. Isıyı yüzeye eşit miktarda yayması ve imalatında kullanılan malzemelerin kimyevi olmaması granitin yaygın kullanımına sebep etkenlerden birkaçı. Fiyatları biraz pahalı olsa da satın almaya değer olduklarını düşünüyorum.
Seramik ve Porselenleri de Unutmadık
Sağlıklı pişirme ürünleri arasında listeye girmeyi başaran bir diğer üründe seramik olanlar. Seramik, doğal olana yönelişin hızla yaygınlaşmaya başladığı günümüzde sıkça kullanılıyor. Kısmen zarar görüp çizilmiş olsalar dahi yemek pişirmek için uygunluğunu korurlar. Dahası, seramik ve porselen gibi doğal mutfak eşyalarında pişen yemekler daha lezzetlidir. Ayrıca, toprak tencere, çanak tencere veya güveç tenceresi olarak adlandırılan doğal yollarla yapılmış ürünlerde gayet sağlıklıdır ancak geç ısınır ve soğurlar.
Dökme Tencere ve Tavalar da Sağlıklıdır
Son olarak döküm tencere ve tavalardan bahsetmek istiyorum. Döküm demir tencere ve tavalar yemek pişirme söz konusu olduğunda her yerde güvenle kullanılabilir. Fırında, set üstü ocakta hatta bir kamp ateşinde… Özellikle et pişirmek için hayli ideal olan bu ürünleri de güvenle mutfağınızda kullanabilirsiniz.
