Haftanın amacı, halk sağlığının önemine dikkat çekmek, koruyucu sağlık hizmetlerini görünür kılmak ve toplumda farkındalık oluşturmak. Sağlık Bakanlığı bu kapsamda, tütünle mücadeleden kanser taramalarına, dijital bağımlılıkla savaştan obeziteyle mücadeleye kadar pek çok alanda yürüttüğü çalışmaları kamuoyuyla paylaştı.
Sigara ile mücadelede ücretsiz destek
Dünya genelinde her yıl 8 milyondan fazla kişi tütün kullanımına bağlı nedenlerle yaşamını yitirirken, 1,3 milyon kişi pasif içiciliğin kurbanı oluyor. Türkiye, sigarayı bırakma hizmetlerine ücretsiz erişim sağlayan sayılı ülkelerden biri.
ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı ve 706 Sigara Bırakma Polikliniği aracılığıyla vatandaşlara nikotin bağımlılığı testleri yapılıyor, kişiye özel bırakma planları hazırlanıyor. Ayrıca tele-tıp yöntemleriyle çevrim içi danışmanlık hizmeti sunuluyor. Ülke genelinde görev yapan 1.427 denetim ekibi ise kapalı alanlarda tütün kullanımını denetlerken, vatandaşlar “ALO 184” hattı veya “Yeşil Dedektör” uygulaması üzerinden ihlalleri bildirebiliyor.
Kanserde erken teşhis hayat kurtarıyor
Türkiye’de en önemli halk sağlığı sorunlarından biri olan kansere karşı erken teşhis hizmetleri yaygınlaştırılıyor. Bakanlık, 40-69 yaş arasındaki kadınlara iki yılda bir meme kanseri taraması, 30-65 yaş arasındaki kadınlara beş yılda bir HPV-DNA testiyle serviks kanseri taraması, 50-70 yaş arası kadın ve erkeklere ise iki yılda bir gaitada gizli kan testiyle kolorektal kanser taraması yapıyor. Bu hizmetler, Aile Sağlığı Merkezleri, KETEM, Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve mobil tarama araçlarında ücretsiz veriliyor.
Sağlık okuryazarlığı için Sağlıklı Hayat Merkezleri
Türkiye genelinde 81 ilde hizmet veren 320 Sağlıklı Hayat Merkezi, beslenme danışmanlığından kronik hastalık yönetimine kadar birçok alanda ücretsiz koruyucu sağlık hizmeti sunuyor. Buradaki Sağlıklı Hayat Akademileri sayesinde hem vatandaşlara hem sağlık çalışanlarına eğitim verilerek sağlık okuryazarlığı artırılıyor.2025’te başlatılan SAHA (Sağlık Hayat Akademisi) eğitimleri ile muhtar, öğretmen, imam, taksici ve kuaförler gibi toplumun farklı kesimlerinden kişiler de bu farkındalık çalışmalarında aktif görev alıyor.
Dijital bağımlılıkla mücadele
Özellikle çocuk ve gençleri etkileyen aşırı ekran ve internet kullanımı, uyku bozukluğu ve sosyal sorunlara yol açabiliyor. Sağlık Bakanlığı, SHM’lerde psikososyal destek ve danışmanlık hizmetleri sunarak erken müdahaleyi önceliklendiriyor.
Obeziteye karşı yeni kampanya
Diyabet, kalp-damar hastalıkları ve hipertansiyon gibi birçok sağlık sorununa yol açan obeziteyle mücadele için Bakanlık, 10 Mayıs 2025’te “İdeal Kilonu Öğren Sağlıklı Yaşa” kampanyasını başlattı. Çalışma kapsamında 81 ilde boy-kilo ölçümleri yapılarak vatandaşlara farkındalık kazandırılıyor.
Aile hekimliği ve çocuk sağlığı
Türkiye genelinde 8 bin 333 Aile Sağlığı Merkezi ve 29 bin 601 Aile Hekimliği birimi, halkın sağlıkla ilgili ilk başvuru noktası olmayı sürdürüyor. Gebelik ve çocuk takibinden kronik hastalık taramalarına kadar birçok hizmet ücretsiz sağlanıyor.
Ayrıca bebek ve çocuklara yönelik izlem programları, okul sağlığı projeleri, anne sütü teşviki ve vitamin destek programlarıyla çocukların fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişimleri yakından takip ediliyor.
“Sağlıklı gelecek için güçlü toplum”
Halk Sağlığı Haftası kapsamında yürütülen çalışmalar, Türkiye’nin her birey için daha sağlıklı bir gelecek hedefini ortaya koyuyor. Bakanlık yetkilileri, “Sağlık yalnızca tedavi değil, koruyucu hizmetlerle başlar” diyerek farkındalık çağrısını yineliyor.
