Kış mevsiminin yüzünü göstermesiyle birlikte, her yıl onlarca can alan "sessiz katil" yeniden ortaya çıktı.
Soba, şofben ve egzoz dumanından kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı uyaran Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, hayati uyarılarda bulunarak bu gazın neden "sessiz" ve "ölümcül" olduğunu açıkladı.
Oksijen Var Ama Vücut Boğuluyor
Prof. Dr. Özlü, karbonmonoksitin vücuttaki mekanizmasını çarpıcı bir benzetmeyle anlatıyor. Bu gaz, kandaki alyuvarlara oksijenden çok daha güçlü bağlanıyor. Ortamda karbonmonoksit varsa, alyuvarlar oksijeni reddedip bu zehirli gazı taşımaya başlıyor. Sonuç olarak kişi, bol oksijenli bir odada dahi olsa, hücrelerine hava gitmediği için "havasızlıktan boğularak" yaşamını yitiriyor.
En Büyük 3 Tehlike: Soba, Şofben ve Egzoz
En sık karşılaşılan zehirlenme senaryoları şunlar:
Soba Hataları: Gece yatmadan önce sobaya eklenen kömür ve kapatılan hava kapakları, tam yanmayı engelleyerek gazın oda içine sızmasına neden oluyor.
Şofben Kaçakları: Küçük ve havalandırması olmayan banyolarda kullanılan şofbenler, saniyeler içinde ortamı zehirli gaza boğabiliyor.
Kapalı Otoparklar: Isınmak amacıyla kapalı alanda araç motorunu çalıştırmak, egzoz dumanının kabin içine dolmasına yol açıyor.
"Tatlı Uyku" Ölüme Götürüyor
Karbonmonoksit; renksiz, kokusuz ve tatsız olduğu için fark edilmesi imkansızdır. Zehirlenme başladığında kişiye "tatlı bir uyku hali" geldiğini belirten Özlü, halsizlik, uyuşukluk veya şiddetli baş ağrısı hissedildiği an hiç vakit kaybetmeden açık havaya çıkılması gerektiğini vurguluyor.
Halk arasında doğru bilinen yanlışlara da değinen Prof. Dr. Özlü, zehirlenen kişiye yoğurt yedirilmesi veya diş macunu sürülmesi gibi uygulamaların hiçbir tıbbi karşılığı olmadığını belirtti. Bu tür müdahaleler vakit kaybından başka bir işe yaramıyor.
Zehirlenme anında yapılması gerekenler:
Hastayı hemen açık havaya çıkarın.
Gazın yoğunluğu nedeniyle hastayı mümkünse zemin kata indirin.
Vakit kaybetmeden 112 Acil Yardım hattını arayın.
