Dünya genelinde 360 milyonu aşkın insanı etkileyen anksiyete bozukluklarının tedavisine yönelik umut verici bir kapı aralandı. İspanyol araştırmacılar, fareler üzerinde gerçekleştirdikleri bir çalışmada, beyindeki çok küçük bir nöron grubunu hedef alarak kaygı, depresyon ve sosyal çekilme belirtilerini tamamen tersine çevirmeyi başardı.
İspanya Ulusal Araştırma Konseyi ve Miguel Hernandez Üniversitesi bilim insanları tarafından yürütülen ve saygın iScience dergisinde yayımlanan bu çalışma, duygu yönetimi ve karar verme süreçlerinde kritik rol oynayan amigdala bölgesine odaklandı.
Kaygının Tetikleyicisi: Aşırı Aktif Bir Gen
Araştırmacılar, kaygıya benzer davranışların, amigdala içinde bulunan belirli nöronlarda aşırı aktif hale gelen GRIK4 adlı bir genden kaynaklandığını tespit etti.
GRIK4 geni aşırı ifade edildiğinde, GluK4 isimli bir proteinin seviyesini yükseltiyor.Bu yükselme, açık alanlardan kaçınma, sosyalleşmekten çekinme, depresif belirtiler ve nesne tanıma zorluğu gibi kaygıya özgü patolojik davranışları tetikliyor.
Gen Düzenleme ile Tamamen Geri Dönüş
Çalışmanın en çarpıcı aşaması, bilim insanlarının gen düzenleme teknikleri kullanarak GRIK4 geninin fazla kopyalarını kesip çıkarması oldu.
GluK4 proteininin seviyesini başarıyla düşüren bu müdahale sonucunda, denek farelerdeki tüm kaygı ve sosyal çekilme belirtileri tamamen ortadan kalktı.
Araştırmanın kıdemli isimlerinden nörobilimci Álvaro García, "Bu kadar basit bir ayarlamanın kaygı ve sosyal davranış bozukluklarını tamamen tersine çevirmesi gerçekten dikkat çekici," değerlendirmesini yaptı.
Anahtar Rol: Amigdalanın Spesifik Nöronları
Ekip, kaygı davranışlarının kaynağının bazolateral amigdala (BLA) içindeki spesifik bir nöron grubu olduğunu kesin olarak ortaya koydu. Bu nöronların aktivitesi normale döndüğünde, farelerin davranışı da tamamen normale döndü.
Çalışmanın ortak yazarı Juan Merma, "Amigdalanın kaygıda rol oynadığını zaten biliyorduk, ancak şimdi yalnızca bu nöron grubunun dengesizliğiyle bile patolojik davranışların ortaya çıktığını gösterdik," dedi.
İnsanlar İçin Yeni, Hassas Tedavilerin Habercisi
Araştırmacılar, genetik olarak değiştirilmemiş, doğal olarak yüksek kaygı düzeyine sahip farelerde de aynı yöntemi başarıyla uyguladı. Bu başarı, bulguların insan anksiyete tedavisinde geniş bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor.
Çalışma henüz insanlarda tekrarlanmamış olsa da, bu bulgular gelecekte insan anksiyetesini hedef alan, çok daha lokalize ve etkili tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine öncülük edebilir.
Çalışmanın son yazarlarından Ramón Lerma, "Bu özel nöral devreleri hedeflemek, duygu durum bozukluklarını tedavi etmek için etkili ve daha hassas bir strateji olabilir," diyerek geleceğe dair umutlarını dile getirdi.
