Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Suat Batar, özellikle çocuk ve gençlerde artan ekran süresinin "metin boyun sendromu" (text neck) adı verilen kalıcı duruş bozukluğuna yol açtığı konusunda uyardı.
Doç. Dr. Batar, son yıllarda mobil cihaz kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte, uzun süre öne eğilerek telefona bakma alışkanlığının bu yeni sağlık sorununu ortaya çıkardığını belirtti.
Baş Eğildiğinde Boyuna Binen Yük 27 Kilograma Çıkıyor
Doç. Dr. Suat Batar, metin boyun sendromunun fizyolojik etkilerini çarpıcı verilerle açıkladı. Yetişkin bir insanın başının ortalama 5 kilogram ağırlığında olduğunu belirten Batar, boynun maruz kaldığı yükün, başın eğilme açısına göre katlanarak arttığını vurguladı:
Baş Dik Tutulduğunda: Omurgaya binen yük yaklaşık 5 kilogramdır.
Baş 30 Derece Öne Eğildiğinde: Yük 18 kilograma çıkar.
Baş 60 Derece Öne Eğildiğinde: Yük, yaklaşık 27 kilograma ulaşır.
Bu aşırı yüklenmenin uzun süre devam etmesi, boyun omurları, kaslar, bağ dokuları ve tendonlarda kalıcı hasarlara ve yıpranmaya neden olabiliyor.
Gençlerde ve Çocuklarda Risk Daha Yüksek
Metin boyun sendromu; boyun, sırt ve omuz ağrılarıyla kendini gösterirken, aynı zamanda hareketsizliğe bağlı kas gelişimini de olumsuz etkiliyor.
Doç. Dr. Batar, çocukların kafa-boy oranının yetişkinlere göre daha büyük olması nedeniyle duruş bozukluklarından ve sendromun etkilerinden daha fazla etkilendiğini ifade etti. ABD'de yapılan araştırmaların, öğrencilerin yüzde 40’ının mobil cihaz kullanımı nedeniyle boyun ve sırt ağrısı yaşadığını gösterdiğini aktardı. Türkiye’deki çalışmalar da akıllı telefon bağımlılığı ile uyku bozukluğu ve depresyon arasında güçlü bir ilişki olduğunu ortaya koyuyor.
Ailelere ve Bireylere Kritik Öneriler
Doç. Dr. Batar, bu sessiz tehlikenin kalıcı bir hastalık haline gelmeden önlenebileceğini belirterek hem ailelere hem de bireylere önemli tavsiyelerde bulundu:
Ekran Süresi Sınırı: Özellikle çocukların ekran süreleri kısıtlanmalı.
Rol Model Olma: Aileler, çocuklarına doğru telefon kullanım ve duruş alışkanlıkları konusunda rol model olmalı.
Alternatif Aktiviteler: Ekran dışı aktiviteler, fiziksel oyunlar ve açık hava etkinlikleri teşvik edilmeli.
Doğru Duruş: Cihaz kullanılırken başın dik tutulması ve telefonun göz hizasına kaldırılması alışkanlık haline getirilmeli.
Egzersiz: Düzenli egzersiz yapmak, boyun ve sırt kaslarını güçlendirerek sendromun etkilerini azaltır.
Batar, uyarısını, "Ekran süresini azaltmak, düzenli egzersiz yapmak ve doğru duruşu alışkanlık haline getirmek, bu sessiz tehlikeyi ortadan kaldırmanın en etkili yollarıdır," sözleriyle noktaladı.
