Sağlık Bakanlığı’nın Aile Hekimliği Yönetmeliği kapsamında hazırladığı ve Haziran 2025’te yürürlüğe girmesi planlanan düzenleme, gelen yoğun tepkiler sonrası revize edilmişti.
Yapılan değişikliklere rağmen tartışmalar dinmezken, aile hekimlerini yakından ilgilendiren uygulama bu ay itibarıyla hayata geçiriliyor. Yeni düzenlemeye göre, aile sağlığı merkezine bir yıl boyunca hiç başvurmayan hastalar nedeniyle aile hekiminin maaşından kesinti yapılacak.
6 Aylık Süre Bir Yıla Çıkarıldı, Tepkiler Bitmedi
İlk taslakta, altı ay boyunca aile hekimine başvurmayan hastalar için maaş kesintisi öngörülüyordu. Aile hekimlerinden gelen itirazlar üzerine bu süre bir yıla çıkarıldı. Ancak aile hekimleri, sürenin uzatılmasının temel sorunu ortadan kaldırmadığını ve sorumluluğun tek taraflı olarak hekimlere yüklendiğini savunuyor.
“Ne Kadar Maaş Alacağımızı Bilmiyoruz”
Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu Başkanı Dr. Taner Balbay, düzenlemenin ciddi belirsizlikler yarattığını belirterek, kesintinin boyutunun öngörülemediğini söyledi. Balbay’a göre, “Aile Hekimleri Destek ve Teşvik Ödemesi” kapsamında yapılan ödemelerin katsayısı, son bir yıl içinde aile hekimine gelmeyen hastalar nedeniyle yarıya düşürülecek. Bu da 15 Aralık’ta alınacak maaşlarda ilk kez kesinti yaşanacağı anlamına geliyor.
Balbay, aile hekimlerinin maaş yapısının büyük ölçüde teşvik ve destek ödemelerine dayandığını vurgulayarak, “Temel maaşımız toplam gelirin yaklaşık yüzde 35’i. Kalan yüzde 65 ise destek ve teşviklerden oluşuyor. Bu nedenle yapılacak kesinti, hekimlerin gelirini ciddi biçimde etkileyecek” dedi.
“Vatandaş Gelmiyorsa Sorumluluk Neden Hekimde?”
Yeni uygulamanın en çok eleştirilen yönü ise, aile hekimine gitmenin vatandaşlar için zorunlu olmaması. Türkiye’de aile hekimini hiç tercih etmeyen, doğrudan özel hastanelere başvuran veya sağlık hizmetine ihtiyaç duymadığı için gitmeyen geniş bir kesim bulunuyor. Dr. Balbay, bu duruma dikkat çekerek, “Vatandaşa ‘yılda en az bir kez aile hekimine gitmelisin’ şeklinde bir yükümlülük getirmeyen devlet, bunun bedelini neden aile hekimine ödettiriyor?” diye sordu.
Balbay, çözüm olarak vatandaşlara da sorumluluk yüklenmesi gerektiğini savunuyor. Örneğin, aile hekimine hiç gitmeyenlerin ikinci basamak sağlık hizmetlerinde daha yüksek katkı payı ödemesi gibi yaptırımların gündeme gelebileceğini ifade ediyor.
“Onur Kırıcı Bir Sürece Zorlanıyoruz”
Aile sağlığı merkezi çalışanlarının, kayıtlı ancak gelmeyen hastalara ulaşmak için yoğun çaba harcadığını belirten Balbay, özellikle büyükşehirlerde bunun neredeyse imkânsız hale geldiğini söyledi. Telefonla aranan ya da mesaj atılan hastalardan zaman zaman sert ve kırıcı tepkiler aldıklarını aktaran Balbay, “Ben sağlıklıyım, neden aile hekimine geleyim?” diyen çok sayıda hasta olduğunu dile getirdi.
Federasyon Başkanı Balbay, söz konusu düzenlemeye karşı hukuki süreç başlattıklarını ve maaşlar alındıktan sonra ortaya çıkacak tabloya göre 81 ilde eş zamanlı basın açıklaması yapacaklarını açıkladı. Balbay, “Devlet, aile hekimine gelmeyen vatandaş nedeniyle hekimin maaşını kesiyorsa, o vatandaşa ulaşma sorumluluğunu da hekimlere yüklememeli” diye konuştu.
