Türkiye’de son zamanlarda petrol, petrol gibi yakıt kaynaklarının bulunması için yürütülen yoğun çalışmalarda art arda gelen müjdeler ile Adıyaman, Batman ve Diyarbakır, Siirt, Şanlıurfa ve Mardin gibi petrol yataklarının bulunduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yeni rezerv heyecanı meydana geliyor. Şanlıurfa ve Diyarbakır’da son senelerde yeni açılan petrol kuyuları ve Adana Ceyhan’daki üzeri betonla kapatılan kuyudan petrol belirlemesi üstüne umutlanan bölge halkı, bütün Anadolu’da tekrardan araştırma çalışması yürütülerek bölgedeki petrol yataklarının belirlemesini istiyor.
BU HABERLER İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Şanlıurfa’da her gün 20-30 tanker taşınıyor
Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde bölge halkı ortalama yarım asırdır yürütülen petrol arama ve kuyu açma çalışmalarında Fırat Havzası olarak da tabir edilen Şanlıurfa, Diyarbakır, Adıyaman üçgeninde bulunan ortalama 300 kuyudan petrol çıkarıldığını ileri sürerken günlük ortalama 20-30 tanker ham petrolün rafinerilerde işlenmek üzer Hatay’a taşındığını söylüyor. Bölge genelinde 50-60 tane üzeri beton ile kapatılan kuyu bulunduğunu da belirterek, bu kuyularında aktif hale geçirilmesini beklediklerini kaydetti.
Gaziantep, Adıyaman hattında 4 kuyu
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) firmasının 1986 senesinde Gaziantep ve Adıyaman’da yürüttüğü arama faaliyetlerinde çalıştığını söyleyen Gaziantepli Ahmet Ateşli, Gaziantep’in Araban ilçesi ile Adıyaman’ın Besni arasında bulunan 4 ayrı noktada petrol bulunduğunu ve yeterli seviyede olmadığı gerekçesiyle üstünün beton ile kapatıldığını kaydetti. Adana’nın Ceyhan ilçesinde seneler önce kapatılan kuyularda 1 milyar dolar değerinde petrol rezervi keşfedilmesi ile heyecanlandığını anlatan Ateşli, Gaziantep ve Adıyaman’da yürüttüğü petrol arama çalışmaları sırasında ciddi rezervler keşfedildiğini vurguladı. TPAO’nun 1986 senesindeki çalışmalarında işçi olarak görev yaptığını paylaşan Ateşli, “Bizim petrol bulduğumuz yerlerin üstü kapatıldı.
Hiçbir çalışma yapılmadı. Biz oradaki rezervlerin çıkarılarak Türkiye’ye kazandırılmasını bekliyorduk. Araban’daki çalışmalarda yerden petrol çıktığını gözlerimle gördüm. Şarıl şarıl petrol aktı. Oranın üzeri de kapatıldı. Kahta’nın karşısında bin 500 metre yükseklikte bir noktada daha bulduk. Hiçbir çalışma yürütülmedi. Hatta çalışmalardan sonra bize ikramiye verildi. Biz neden ikramiye verildiğini sorduğumuzda çalışmalarda petrol bulunmasından dolayı ikramiye verdiklerini söylediler” ifadelerini kullandı.
“Bulunan rezervler betonla kapatıldı”
Kendisinin katıldığı çalışmaların üstünden 35 sene geçmesine karşın tek bir adımın atılmadığını sözlerine ekleyen Ateşli, “Bulduğumuz yerlerin tamamının üzeri kapatıldı. Buradan tüm yetkililere sesleniyorum. Hatta benim ilk SGK girişim TPAO üstünden oldu. O dönem verdikleri SGK kayıt belgesini hala saklarım. Başımızdaki Türkiye düşmanı rezervleri kapattı. Her kapatılan yer için ‘Burada bir şey yok’ diyorlardı. Nasıl bir şey yok. Tamamının üstü betonla kapatıldı. Adana’da meydana gelen vaziyetin aynısı bu bölgeler içinde olabilir. Zaten arama yaptığımız bölgelerin kayıtları hala duruyordur. TPAO yeniden bu noktalara bakmalı” şeklinde konuştu.
”Ceyhan ile heyecanlandık’
Araban’da 1990’lı senelerde petrol arandığını ve aramalarına çalışmalarına şahit olduğunu belirten Erol Sülüker, ”Adana Ceyhan’da bulunan petrol ile heyecanlandık, gururlandık. Burada tekrardan araştırma yapılıp, bu kuyuların aktif hale geçirilmesini arzu ediyoruz” diyerek konuştu.
Yarım asır önce bin 200 rakımda arama
Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Malatya’nın Akçadağ ilçesinde petrol ve doğal gaz heyecanı meydana geliyor. Bölge halkı 50 sene önce bin 200 metre rakımda petrol araması yapıldığını ve açılan yaklaşık15-30 arası kuyunun üstünün beton ile kapatıldığını öne sürdü. Aramalarda doğal gaz da bulunduğunu kaydeden bölge halkı, Akçadağ ilçesine bağlı Ilıcak Mahallesi Sivri mevkiinde 1969 ila 1970 senelerinde Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Orta Anadolu 4. Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen aramalar sonrasın kapatılan kuyularda tekrardan çalışma yapılmasını istiyor. Mahalleli yarım asır önceki çalışmalarda arama yapılan bölgelerde ve çevresinde yeni rezervlerin bulunacağına inandıklarını kaydetti.
“Bölgenin toprak yapısı farklı”
Seneler sonra bölgeyi ziyaret eden 2001- 2007 seneleri arasında Malatya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü görevinde bulunan daha sonra ise emekli olan 69 yaşındaki Ilıcak Mahallesi sakinlerinden Abuzer Aslan öğrencilik senelerinde Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Orta Anadolu 4. Bölge Müdürlüğü tarafından bölgede petrol araması yapıldığını söyleyerek ,”55 sene sonra buraya geldim yeni bir çalışmanın yapılması ülkemize bu sıkıntılı dönemde bir kaynak olacaktır” ifadelerini kullandı.
“Kuyudan çıkan su aktığı güzergahta siyah leke bırakıyordu”
Öğrencilik senelerinde bölgede bir müddet işçi olarak çalıştığını kaydeden Aslan,”1967 senesinde lise birinci sınıfta öğrenci idim. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Orta Anadolu 4. Bölge Müdürlüğü Sivri denen bölgede petrol arama çalışması yaptı. Bu arada 50 gün çalıştım. Bir iki sene çalışma yapıldıktan sonra su çıktığını ve petrol bulamadıklarını belirterek kuyuları kapattılar. Burada çıkan suda petrol katkısının olduğunu güzergahında siyah bir leke bıraktığını kendi gözlerimle gördüm” dedi.
“Azda olsa doğal gaz bulundu”
Emekli eğitimci ve idareci bölgede arazisi bulunan Ilıcak Mahallesi sakinlerinden 70 yaşındaki Necati Aladağ ise bölgede yapılan çalışmalarda az da olsa doğal gaz bulunduğunu öne sürerek, “1970 senelerinde, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Orta Anadolu 4. Bölge Müdürlüğü Sivri denen bölgede sondaj çalışmalarına başlandı. Bir süre yapılan incelemelerde petrol bulunmadığı söz konusu edilerek çalışmalara son verildi. Yapılan sondaj çalışmalarında oldukça az da olsa bir doğalgaz rezervine rastlandığı ve büyük bir suyun çıktığı akan suyun siyah bir renk aldığını duyanlardanız” dedi.
Hasan Eryılmaz – Muhammet Abdulkadir Esen- Ayten Işık – Mevlüt Bayraktar
