Türkiye’nin 2025-2027 Orta Vadeli Programı (OVP) kapsamında emeklilik sisteminde önemli bir dönüşüm planlanıyor. Bu çerçevede mevcut Otomatik Katılım Sistemi (OKS), işveren katkısının da eklendiği yeni bir modele dönüştürülerek Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) hayata geçirilecek.
TES Ne Zaman Başlayacak?
Yeni sistemin yasal altyapısının 2025 sonuna kadar tamamlanması öngörülüyor. TES’in 2026 yılının ikinci yarısında uygulamaya geçmesi planlanıyor. Böylece hem çalışanlar hem de emeklilik sonrası iş hayatına devam eden kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) dışında ikinci bir prim ödeme sistemine dahil olacak.
Sistem Nasıl İşleyecek?
TES, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) mantığına benzer şekilde kurgulandı. Çalışanların maaşından en az yüzde 3 oranında kesinti yapılacak, buna devlet ve işveren katkısı da eklenecek.
Çalışan katkısı: Maaştan en az %3 kesinti
Devlet katkısı: Çalışan katkısına ek %30 destek
İşveren katkısı: Başlangıçta %0,5 olması, ilerleyen yıllarda %3’e kadar çıkarılması planlanıyor
Örneğin, asgari ücretli bir çalışan için işverenin ilk etapta yapacağı katkı yaklaşık 130 TL olacak.
OKS ile TES Arasındaki Farklar
OKS’de işveren katkısı yok, yalnızca çalışan ve devlet katkı sağlıyor. TES ile birlikte işveren de sisteme dahil olacak.
OKS’den çalışan istediği an çıkabiliyor. TES’te ise sistemden çıkış bu kadar kolay olmayacak, katılım daha uzun vadeli olacak.
TES, SGK’nın alternatifi değil; yalnızca emeklilik döneminde ek gelir sağlamayı amaçlayan bir tamamlayıcı sistem olacak.
Kıdem Tazminatı İddiaları
Uzun süredir kamuoyunda TES’in kıdem tazminatıyla bağlantılı olabileceği tartışılıyordu. Ancak hazırlanan taslak çalışmalarda kıdem tazminatına dair hiçbir düzenleme bulunmadığı netleşti. Kıdem tazminatı, İş Kanunu kapsamında bir hak olarak korunmaya devam edecek.
Neden Tamamlayıcı Emeklilik?
Türkiye’de genç nüfusun giderek azalması, emekli sayısının artması ve aktif çalışan-emekli dengesinin bozulması, mevcut emeklilik sisteminin sürdürülebilirliğini zorlaştırıyor. TES ile çalışanlara ek birikim sağlanarak, emeklilikte yaşam standartlarının korunması hedefleniyor.
