Türkiye’de çocuk suçlulara verilen cezaların caydırıcılığına yönelik tartışmalar, Mattia Ahmet Minguzzi cinayetiyle yeniden gündemde. 15 yaşındaki Minguzzi’nin öldürülmesi sonrası, katilin 18 yaşından küçük olması nedeniyle mevcut yasalar gereği cezasında indirim uygulanacak olması kamuoyunda büyük tepkiye yol açtı. Hukukçular, 24 yıla kadar hapis talebiyle yargılanan failin “çocuk indirimi” sayesinde 10-15 yıl içinde şartlı tahliye edilebileceğine dikkat çekiyor.
Yeni Yasama Yılında Gündeme Geliyor
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, çocuk suçlularla ilgili cezaların gözden geçirileceğini duyururken, TBMM’nin 1 Ekim’de başlayacak yeni yasama yılında bu konuda adım atması bekleniyor. Edinilen bilgilere göre, “Yeni Minguzziler olmasın” anlayışıyla çocuk failler için ceza kademelerinin yeniden düzenlenmesi, çetelere karşı caydırıcı yaptırımlar ve anne-babalara sorumluluk yükleyen düzenlemeler gündemde.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da hem çocukları suça iten kişilere hem de ailelerin sorumluluğuna ilişkin önlemler alınması yönünde talimat verdi.
Türk Ceza Kanunu’na göre, 12 yaşından küçük çocukların ceza sorumluluğu bulunmuyor. 12-15 yaş aralığında olanlar ise, fiilin anlamını ve sonuçlarını kavrayamadıkları ya da davranışlarını yönlendirme yeteneklerinin gelişmediği hallerde cezadan muaf tutulabiliyor. 15-18 yaş grubundakiler için ise ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda 18-24 yıl, müebbet gerektiren suçlarda ise 12-15 yıl hapis cezası veriliyor.
Yeni düzenlemenin, yaşa göre ceza kademelerinin sıkılaştırılması, suça sürüklenen çocukların bulunduğu çetelerin cezalarının artırılması ve ailelere yönelik hukuki yaptırımlar içermesi bekleniyor.
Avrupa ve ABD Örnekleri İnceleniyor
Adalet Bakanlığı, Avrupa ülkeleri ve ABD’deki uygulamaları inceleyerek yeni düzenlemeye yön veriyor. Birçok ülkede çocuk failler, işledikleri suçun ağırlığına göre yetişkin gibi yargılanabiliyor. Örneğin, ABD’de bazı eyaletlerde 14 yaşından itibaren ağır suç işleyen çocuklar yetişkin mahkemelerinde yargılanabiliyor. İngiltere’de 10 yaş üstü çocuklar, ağır suçlarda özel çocuk mahkemeleri yerine doğrudan diğer mahkemelerde yargılanıyor.
Kanada’da ise 14 yaş üstü suçlular, mahkemenin değerlendirmesiyle yetişkin cezalarına tabi tutulabiliyor. Türkiye’nin de özellikle vahşi cinayetler ve ağır suçlar için benzer bir yaklaşımı benimsemesi tartışılıyor.
