Türkiye ile Kırgızistan arasındaki ekonomik ve ticari ilişkiler, Bişkek’te düzenlenen 12. Dönem Türkiye-Kırgızistan Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) Toplantısı ile yeni bir ivme kazandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev başkanlığında gerçekleşen toplantının ardından, iki ülke arasında kapsamlı bir 77 maddelik eylem planı içeren protokol imzalandı.
77 Maddelik Yeni Eylem Planı
İmzalanan protokol, ticaretten enerjiye, eğitimden tarıma kadar pek çok alanda işbirliğini güçlendirmeyi hedefliyor. Protokol kapsamında, Kırgızistan’ın öncelikli yatırım projeleri için Türk yatırımcılarla bilgilendirme toplantıları düzenlenecek. Ayrıca enerji alanında yenilenebilir kaynakların teşviki, teknoloji transferi ve sürdürülebilir enerji projeleri geliştirilmesi öngörülüyor.
Yılmaz, bu işbirliklerinin Kırgızistan’ın enerji arz güvenliğini güçlendireceğini, aynı zamanda Türkiye’nin bölgesel enerji ortaklıkları stratejisine katkı sağlayacağını belirtti.
Madencilik ve Sanayi İşbirlikleri
Eylem planında dikkat çeken bir diğer başlık madencilik sektörü oldu. Özellikle nadir toprak elementleri ve kritik mineraller alanında ortak projeler geliştirilecek.
Sanayi alanında ise Kırgızistan’da sanayi parklarının kurulması planlanıyor. Ayrıca Kırgız Bilişim Forumu kapsamında Kırgız-Türk Bilişim Toplantısı düzenlenecek. Bu etkinlikte yazılım geliştirme, start-up ekosistemi ve teknoloji yatırımları masaya yatırılacak.
Dijitalleşme ve Ulaştırma
Dijital dönüşüm, akıllı şehirler ve e-devlet uygulamaları da iki ülkenin öncelikli işbirliği alanları arasında yer aldı. Özellikle ulaştırma sektöründe bürokrasinin azaltılması için kara yolu taşımacılığında kullanılan geçiş belgelerinin elektronik hale getirilmesi planlanıyor.
Tarım, Su Yönetimi ve Hayvancılık
Tarım, hayvancılık ve yem üretimi alanlarında ortak girişimler kurulması öngörülüyor. Yılmaz, su yönetiminin özel önem taşıdığını vurgulayarak kısa süre içinde Ortak Su Çalışma Grubu toplantısı yapılacağını ve bu alanda bir mutabakat zaptının hazırlanacağını açıkladı.
Ayrıca organik tarım ve iyi tarım uygulamaları konularında tecrübe paylaşımı artırılacak.
Kültür ve Turizm İşbirliği
İki ülke arasındaki tarihi ve kültürel bağların güçlendirilmesi amacıyla kültür ve turizm alanında yeni projeler hayata geçirilecek. Karşılıklı turist hareketliliğini artırmaya yönelik çalışmalar yapılırken, ortak film gösterimleri ve festivaller düzenlenecek.
Cevdet Yılmaz, 2024 yılında Bişkek’te düzenlenen Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 6. Toplantısı kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov tarafından belirlenen ticaret hacmi hedefini hatırlattı. Kısa vadede 2 milyar dolar, orta vadede ise 5 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi doğrultusunda çalışmaların sürdüğünü kaydetti.
Yılmaz, Türkiye’nin Kırgızistan’ın ihracatında 8’inci, ithalatında ise 6’ncı sırada bulunduğunu belirterek, “Enerji, ticaret, ulaştırma, sağlık ve tarım başta olmak üzere farklı sektörlerde geliştireceğimiz işbirliği kanalları, sadece iki ülkeye değil tüm bölgeye kazanç sağlayacak.” ifadelerini kullandı.
