Ekonomi yönetiminin uyguladığı dezenflasyon programı somut sonuçlar vermeye başladı. Haziran 2024’te yüzde 71,6 seviyesine kadar çıkan yıllık enflasyon, kasım ayı itibarıyla yüzde 31,1’e kadar geriledi. Bu sert düşüş, para politikasında daha esnek bir zeminin oluşmasına katkı sağladı. Enflasyondaki bu ivme kaybı, Merkez Bankası’nın faiz kararlarında da belirleyici oldu.
TCMB’den Kademeli Faiz İndirimleri
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyondaki düşüşe paralel olarak politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını kademeli biçimde aşağı çekti. Son adımda 150 baz puanlık indirimle politika faizi yüzde 38 seviyesine indirildi. Bu hamle, piyasalar tarafından sıkı para politikasında zirveye ulaşıldığı ve bundan sonra daha dengeli bir sürecin başlayabileceği şeklinde yorumlandı.
Konut Kredisi Faizleri 28 Ayın Dibinde
TCMB’nin faiz indirimleri, bankaların sunduğu konut kredisi oranlarına da yansıdı. Merkez Bankası verilerine göre, bankalarca kullandırılan konut kredilerinde uygulanan ortalama faiz oranı 12 Aralık haftasında yüzde 37,63’e geriledi. Bu oran, son 28 ayın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti. Daha önceki en düşük seviye Eylül 2023’te yüzde 35,69 olurken, zirve ise Nisan 2024’te yüzde 45,14 olarak görülmüştü.
Aylık Faiz Oranı Yüzde 2,5’in Altında
Piyasa açısından dikkat çeken bir diğer gelişme, aylık konut kredisi faiz oranlarının yüzde 2,5’in altına düşmesi oldu. Geçen yıl ortalarında bankalarda en düşük oran yüzde 3,05 seviyesindeyken, bugün yüzde 2,49’a kadar geriledi. Bu düşüş, kredi maliyetlerini doğrudan etkiledi. Örneğin, 10 yıl vadeli 1 milyon liralık bir konut kredisinde aylık taksit 31 bin 352 liradan 26 bin 273 liraya düştü. Toplam geri ödeme tutarı ise yaklaşık 609 bin lira azalarak 3 milyon 153 bin liraya indi.
Bankalar Krediyi Kontrollü Açıyor
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Hepşen’e göre, konut kredisi faizlerindeki yaklaşık 7,5 puanlık gerilemenin arkasında bankaların strateji değişikliği bulunuyor. Hepşen, 2023 sonbaharından itibaren konut kredilerinin adeta “vitrin ürünü”ne dönüştüğünü, fiyat olmasına rağmen talebin ciddi biçimde baskılandığını ifade ediyor. Bugün ise bankaların kredi hacmini tamamen kapatmadan, kontrollü şekilde yeniden açmak istediğini belirtiyor.
Faizler Düşse de Hâlâ Yüksek
Hepşen, mevcut oranların herkese sunulan bir seviye olmadığını; düşük riskli, yüksek peşinatlı müşterilerin daha avantajlı koşullara ulaşabildiğini vurguluyor. Faizlerdeki düşüşün geniş çaplı bir talep patlaması yaratmayacağını, ancak piyasaya sınırlı da olsa bir nefes aldırdığını ifade ediyor. Kredili alıcı profilinin “hiç mümkün değil” noktasından, “küçük bir krediyle olabilir” aşamasına geçtiğini söylüyor.
Satışları Canlandıracak Eşik Yüzde 1
TÜGEM Genel Başkanı Hakan Akdoğan ise ipotekli satışların artmasına rağmen kredili satışların toplam içindeki payının hâlâ düşük olduğuna dikkat çekiyor. Akdoğan’a göre, satışlara ciddi ivme kazandıracak seviye aylık yüzde 1 civarındaki faiz oranları. Sosyal konut kampanyalarına gösterilen yoğun ilginin, konuta olan güçlü talebi ortaya koyduğunu belirten Akdoğan, kredi faizlerinin daha hızlı ve daha aşağı seviyelere gerilemesi gerektiğini savunuyor.
