Borsa İstanbul, son yıllarda endekslerde yaşanan sık şirket değişimlerini azaltmak amacıyla yeni bir kural seti hazırlıyor. BIST 100 ve BIST Katılım 100 endekslerine giriş-çıkışların sayısını düşürmeyi hedefleyen düzenleme, kamuoyunun görüşüne açıldı.
Hâlihazırda, borsada işlem gören şirketler günlük ortalama işlem hacimleri ve fiili dolaşımdaki paylarının piyasa değerleri esas alınarak her üç ayda bir değerlendiriliyor. Bu değerlendirmeler sonucunda endekslere yeni şirketler eklenirken, kriterleri karşılayamayanlar çıkarılıyor.
Yüksek Değişim Oranları
Verilere göre, son yıllarda BIST 100’de her üç ayda bir şirketlerin yaklaşık %10’u değişiyor. 2021’in ikinci çeyreğinden bu yana, yani 4,5 yıldır her dönem 8 ila 11 hisse endeks kapsamına girip çıkıyor. Özellikle 2021’in dördüncü çeyreğinde 17 hisse değişimiyle dikkat çekilmişti. Son 10 yıldaki rekor ise, pazar kriterlerinde yapılan düzenlemenin ardından 2020’nin ilk çeyreğinde 23 hisse değişimiyle yaşandı.
Sürekli Girip Çıkan Şirketler
Kural değişikliğini gündeme getiren bir diğer faktör ise, bazı şirketlerin endekslere sürekli girip çıkması. Örneğin, SDT Uzay ve Savunma Sanayi 2024’ün ilk çeyreğinde BIST 100’e dahil oldu, yılın son çeyreğinde çıktı. 2025’in ilk çeyreğinde yeniden girdi, ikinci çeyrekte tekrar çıkarıldı. Bu tür dalgalanmalar, yatırımcıların endeks takibini zorlaştırıyor ve piyasa istikrarını olumsuz etkiliyor.
Borsa yönetimi, yeni kurallar ile endekslerdeki oynaklığı azaltmayı ve yatırımcılar için daha öngörülebilir bir yapı oluşturmayı hedefliyor. Değişiklikle birlikte, şirketlerin endekse girmesi veya çıkması daha uzun vadeli performans kriterlerine bağlanabilir. Bu sayede, hem yatırımcı güveni artacak hem de endeksler, piyasadaki gerçek trendleri daha sağlıklı yansıtacak.
Süreç Nasıl İşleyecek?
Kural değişikliklerine ilişkin taslak metin şu an için görüşe açık durumda. Piyasa katılımcılarının geri bildirimleri toplandıktan sonra, yeni düzenlemenin önümüzdeki dönemde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
