Ortadoğu’da uzun süredir tıkanan barış süreci için yeni bir diplomatik girişim başladı. Hamas yetkilileri, pazartesi günü Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde, ABD gözetiminde yürütülecek görüşmelere katılmak üzere toplandı. Görüşmelerin amacı, hem İsrail’deki rehinelerin serbest bırakılması hem de Gazze’de kalıcı bir ateşkesin sağlanması olarak açıklandı.
ABD, Başkan Donald Trump’ın planı doğrultusunda hazırlanan çerçeve kapsamında, Filistinli grupların silahsızlandırılması, İsrailli rehinelerin takas yoluyla salıverilmesi ve bölgedeki güvenlik düzenlemelerinin yeniden tanımlanması gibi başlıklarda ilerleme hedefliyor.
İsrail Heyetinde Üst Düzey Güvenlik Temsilcileri
Görüşmelere katılan İsrail heyeti, ülkenin güvenlik kurumlarından üst düzey isimlerden oluşuyor. Mossad ve Şin Bet temsilcilerinin yanı sıra, Başbakan Benjamin Netanyahu’nun dış politika danışmanı Ophir Falk ve rehineler koordinatörü Gal Hirsch de heyette yer alıyor.
Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer’in, gelişmelerin seyrine bağlı olarak görüşmelere ilerleyen günlerde katılması bekleniyor. İsrail tarafı, özellikle 9 Ekim’de tutsak alınan rehinelerin serbest bırakılması konusuna odaklanmış durumda.
Hamas Heyetine El-Hayye Başkanlık Ediyor
Hamas tarafının başında, geçen ay Doha’da düzenlenen ve kendisini hedef alan hava saldırısından kurtulan lider Halil el-Hayye bulunuyor. Hamas heyeti, görüşmelerde yalnızca yaşayan değil, ölü rehinelerin de iadesi için anlaşma talep ediyor.
Hareket ayrıca, Filistinli mahkumların serbest bırakılması, İsrail ordusunun Gazze’den tamamen çekilmesi ve kalıcı bir ateşkesin sağlanması için uluslararası garantiler istiyor. Mısır’ın ev sahipliğinde yürütülen bu görüşmelerin birkaç gün sürmesi planlanıyor.
En Zor Başlık: Silahsızlanma Talebi
Görüşmelerin en kritik gündem maddesi, Trump döneminde sunulan “Ortadoğu Barış Planı” kapsamında yer alan Hamas’ın silahsızlanması önerisi. Bu konu, taraflar arasında en büyük anlaşmazlık noktası olmaya devam ediyor.
Hamas, bu talebin ancak İsrail’in işgalini sona erdirmesi ve bağımsız bir Filistin devleti kurulması durumunda değerlendirilebileceğini belirtiyor. Örgüt yetkilileri, güvenlik dengesinin tek taraflı silahsızlanma ile sağlanamayacağını savunuyor.
Netanyahu’dan Sert Yanıt: “Filistin Devleti Olmayacak”
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, son açıklamasında Filistin devletinin kurulmasına kesinlikle karşı olduğunu vurguladı. Netanyahu, Hamas’ın silahsızlanmasının İsrail’in güvenliği için “vazgeçilmez bir şart” olduğunu ifade ederken, Gazze’den çekilme taleplerine ise olumsuz yaklaşıyor.
Kalıcı Ateşkes Umudu Zayıf Ama Masada
ABD’nin arabuluculuğunda yürütülen bu süreç, tarafların uzun süredir doğrudan temas kurmadığı bir dönemde gerçekleşiyor. Diplomatik kaynaklar, tarafların “en azından rehine takası ve insani yardımlar” konusunda bir ilerleme sağlamasının mümkün olabileceğini belirtiyor.
Ancak Gazze’nin geleceği, silahsızlanma ve Filistin devletinin tanınması gibi temel konularda anlaşmaya varılması kısa vadede zor görünüyor.
