Güney Afrika Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Ronald Lamola, 2026’da Miami’de düzenlenecek G20 Liderler Zirvesi’ne Güney Afrika yerine Polonya’nın davet edilmesine ilişkin sert bir açıklama yaptı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun, Güney Afrika’yı ekonomik başarısızlık, siyasi kutuplaşma, yolsuzluk ve “Amerikan karşıtı tutum” ile suçlayarak Polonya’yı davet edeceğini duyurması Pretoria yönetiminde tepkiyle karşılandı.
Lamola, Güney Afrika’nın G20’nin kurucu üyelerinden biri olduğunu hatırlatarak, hiçbir ülkenin tek taraflı olarak Güney Afrika’yı dışlama hakkı bulunmadığını vurguladı.
Güney Afrika’nın G20 Rolü
Lamola, ülkesinin G20 dönem başkanlığını Afrika ve Küresel Güney ülkelerinin süreçlere eşit ortaklar olarak dahil edilmesi ilkesiyle yürüttüğünü dile getirdi. Johannesburg’daki zirveye katılan Hindistan, Japonya, Almanya ve Fransa gibi ülkelerin misafirperverlik ve organizasyona yönelik övgülerini hatırlatan Lamola, Güney Afrika’nın uluslararası platformlardaki etkinliğine dikkat çekti. Bu yaklaşımın, gelişmekte olan ülkelerin küresel kararlarda daha görünür olmasını sağladığını ifade etti.
“Onayınızı Aramıyoruz, Saygılı Ortaklık Arıyoruz”
Bakan Lamola, ülkesinin sömürge döneminin ve apartheid rejiminin yarattığı derin yaralara rağmen son 30 yılda ekonomik ve toplumsal alanlarda ciddi ilerleme kaydettiğini belirtti.
Aynı dönemde Güney Afrika ekonomisinin iki kat büyüdüğünü vurgulayan Lamola, “Yolumuzu belirlemek için kimseden onay beklemiyoruz. Halkımızın iradesi ve egemen yasalarımız doğrultusunda ilerliyoruz.” ifadelerini kullandı. Buna rağmen ABD ile diyalog kapısının açık olduğunu söyleyen Lamola, ilişkilerde karşılıklı saygı beklentisini yineledi.
Rubio’nun Suçlamaları ve Polonya’nın Daveti
ABD’li Bakan Rubio, 3 Aralık’taki açıklamasında Güney Afrika’yı “sabotajcılık” ile suçlayarak, ülkenin beyazlara yönelik ayrımcı politikalar nedeniyle ekonomik durgunluğa sürüklendiğini öne sürmüştü. Ayrıca, Güney Afrika’nın zirvede ABD’nin bildirilere yönelik itirazlarını görmezden geldiğini iddia etmişti. Bu gerekçelerle G20 toplantılarına Güney Afrika’yı değil, dünyanın en büyük 20 ekonomisinden biri olan Polonya’yı davet edeceklerini açıklamıştı.
Trump Yönetiminin Gergin Tavrı
Eski ABD Başkanı Donald Trump da Güney Afrika’da beyazların soykırıma uğradığı iddiasını dile getirerek Washington yönetimini bu gruba mülteci statüsü vermeye teşvik etmişti. ABD, mayıs ayından bu yana Güney Afrikalı beyaz çiftçilere öncelik tanıyarak binlerce kişiye mülteci hakkı vermeyi planladığını duyurdu.
Trump, Güney Afrika’nın G20 üyeliğini “rezalet” olarak nitelendirmiş, Johannesburg’daki zirveye de katılmamıştı. ABD’nin zirveyi boykot etmesi nedeniyle sonuç bildirisine ve iklim politikalarını içeren başlıklara da itiraz geldi.
