Türkiye, artan nüfus, şehirleşme ve olası afet riskleri doğrultusunda sığınak yönetmeliğini tamamen yeniledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü koordinasyonunda, 44 kurum ve kuruluşun katılımıyla yürütülen çalışmalar altı ayda tamamlandı. Yeni yönetmelik, modern şehir yaşamına uyumlu ve acil durumlarda toplumun güvenliğini sağlayacak bir yapı standardı oluşturmayı hedefliyor.
Bakan Kurum: “Sığınaklarımızı Günümüz Şartlarına Uygun Hale Getirdik”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Ülkemizin sığınak yönetmeliğini günümüz ihtiyaçlarına uygun hale getirdik.
Mevcut sığınaklara denetim şartı ve ilave standartlar getirdik, yeni yapılara da önemli koşullar koyduk. Millet bahçeleri ve metro tünelleri gibi alanları da sığınak hizmeti verecek şekilde düzenleyeceğiz” ifadelerini kullandı. Kurum, yönetmeliğin Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini hatırlattı.
Yeni Yapılara Sığınak Zorunluluğu
Yeni yönetmelikle birlikte, inşa edilecek yapıların belirli kapasiteye ulaşması halinde sığınak bulundurma zorunluluğu getirildi. Buna göre:
10 bağımsız bölümden fazla konutlar,
50 yatak üzeri yurt, otel ve konaklama tesisleri,
25 yatak üzeri yaşlı, çocuk ve engelli bakımevleri,
2000 m² üzeri sanayi ve üretim tesisleri,
1000 m² üzeri resmi binalar için sığınak yapımı zorunlu hale geldi. Bu düzenleme, şehirlerdeki yeni yapılaşmalarda sığınak ihtiyacını temel standart haline getiriyor.
Stadyum ve Okullara Yeni Standartlar
Yönetmelikte spor ve eğitim yapıları için de özel düzenlemeler yapıldı. 5.000 kişi ve üzeri kapasitedeki stadyumlar ve spor salonlarında, seyirci sayısının en az %3’ü kadar kişiye hizmet edecek sığınak yapılması şart koşuldu.
Eğitim kurumlarında ise bina içi sığınakların duvar ve tavan kalınlığı artırıldı. Yeni standartlara göre, sığınakların tavanı en az 20 cm, duvarları ise en az 30 cm kalınlığında betonarme olacak.
Kamu Binalarında Ek Güvenlik Önlemleri
Sağlık, eğitim ve kamu binalarında yapılacak sığınaklarda 24 saat kesintisiz enerji sağlayacak jeneratör, uydu telefonu altyapısı ve acil durum Wi-Fi noktası bulundurulması zorunlu hale getirildi.
Ayrıca her 100 m²’den büyük sığınakta lavabo, mutfak nişi, yangın söndürücü ve ilkyardım dolabı gibi temel donanımlar yer alacak. İletişimin devamlılığı için sığınaklarda batarya destekli aydınlatma, radyo ve sabit telefon bulunacak.
Metro Tünelleri, Otoparklar ve Millet Bahçeleri de Sığınak Olacak
Yeni metro hatlarının tünelleri artık genel sığınak olarak planlanacak. Mevcut metro sistemlerinin de sığınak standartlarına uygun hale getirilmesi zorunlu tutuldu.
Ayrıca alışveriş merkezleri, kültür merkezleri ve yer altı otoparkları sığınak özelliklerine göre inşa edilecek. Bu tür yapıların mevcut olanları, 31 Aralık 2028 tarihine kadar sığınak kullanımına uygun hale getirilecek.
Yüzölçümü 15.000 m²’yi aşan millet bahçelerinde ise, alanın en az %3’ü kadar yeraltında kamuflajlı girişlere sahip genel sığınak yapılacak.
Engelli, Yaşlı ve Hamile Kullanımı İçin Erişilebilir Tasarım
Tüm sığınaklarda, yaşlı, hamile ve engelli bireylerin de rahatça kullanabilmesi için Türk Standartları Enstitüsü (TSE) kriterlerine tam uyum zorunluluğu getirildi. Böylece acil durumlarda herkesin güvenli bir alana erişimi garanti altına alınacak.
Denetim ve Sorumluluk Sistemi Güçlendirildi
Yeni düzenlemeyle, mevcut ve yeni yapılacak tüm sığınakların ruhsat bilgileri AFAD’a bildirilecek. Böylece afet ve acil durumlarda ülke genelinde hızlı koordinasyon sağlanabilecek.
Sığınakların bakımından ise bina yöneticileri sorumlu olacak. Yönetmelikte yer alan geçici maddeye göre, Türkiye genelindeki tüm sığınaklar bir yıl içinde denetlenecek ve uygun olmayanlar mevzuata göre yenilenecek.
TRT’ye Kesintisiz Yayın Görevi
Yönetmelikte dikkat çeken bir diğer madde de Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) ile ilgili. TRT’nin, acil durumlarda hem yerüstü hem de yeraltı sığınaklardan kesintisiz yayın yapabilmesi için özel sığınaklar inşa etmesi zorunlu hale getirildi.
